Niedożywienie i brak apetytu u seniorów

Wraz z wiekiem pogarsza się ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka, w tym także pojawia się niechęć do jedzenia. Poszczególne etapy utraty sprawności obserwują zwłaszcza opiekunowie osób starszych - na co dzień są świadkami gwałtownie spadającej wagi swoich podopiecznych. Malejący apetyt u seniorów jest zjawiskiem fizjologicznym, na który wpływ ma wiele czynników. Czy przywrócenie radości ze spożywania posiłków jest możliwe i gdzie szukać przyczyny braku apetytu u seniorów?

Brak apetytu u seniorów - skąd się bierze?

Zanim podejmiesz pierwsze kroki w kierunku rozwiązania problemu, najpierw musisz poznać jego przyczyny. Za brak apetytu u seniora odpowiedzialny jest przede wszystkim podeszły wiek - im człowiek jest starszy, tym metabolizm znacznie zwalnia i pojawiają się trudności związane z układem pokarmowym i hormonalnym.

Problem ten występuje zwłaszcza u osób leżących, bo mała ilość ruchu nie stymuluje ośrodka głodu i sytości, a w konsekwencji senior nie odczuwa potrzeby jedzenia. Brak apetytu u seniorów potęguje również działanie przyjmowanych w dużej ilości medykamentów, które mogą powodować zaburzenia smaku i węchu, odbierając przyjemność ze spożywania posiłków.

Senior może odmówić regularnego jedzenia także ze względu na obniżony nastrój, a nierzadko też wystąpienie stanów depresyjnych i problemów z uzębieniem. W efekcie Twój podopieczny zrezygnuje nawet tych potraw, które zawsze uważał za smaczne.

Konsekwencje braku apetytu

Skutkiem trwałego odmawiania posiłków przez seniorów jest niedożywienie, zwane również anoreksją wieku podeszłego, które prowadzi do zaburzeń funkcjonowania organizmu. Jeśli Twój podopieczny nie spożywa posiłków lub jedynie niewielkie ich ilości, w organizmie dochodzi do niedoboru niezbędnych składników i witamin, a to objawia się m.in. wystąpieniem takich schorzeń jak:

• anemia (niedokrwistość) - jest skutkiem braku odpowiedniej dawki żelaza,
• choroby układu pokarmowego i wydalniczego,
• zaburzenia neurologiczne i psychologiczne,
• zaburzenia rytmu serca - jako wynik niedoboru magnezu i potasu,
• osteoporoza - spowodowana niedoborem witaminy D i wapnia, czyli ważnego składnika budulcowego kości,
• gwałtowny spadek masy ciała.

Poza tym niedożywienie powoduje ogólny spadek kondycji zdrowotnej, senior szybciej się męczy, jest bardziej podatny na różnego rodzaju infekcje i wykazuje mniejszą tolerancję na leki, które dotychczas przyjmował. Dzięki odpowiedniej reakcji jesteś w stanie zahamować utratę łaknienia i przyczynić się choć w niewielkim stopniu do odzyskania apetytu.

Jak radzić sobie z brakiem apetytu u seniora?

Zauważyłeś, że senior, którym się opiekujesz, konsekwentnie odmawia spożywania posiłków? Jeśli taka niechęć do jedzenie utrzymuje się przez dłuższy czas, warto skonsultować problem z lekarzem, który wdroży odpowiednie leczenie. Spróbuj też porozmawiać z podopiecznym o formie podawania posiłków - być może porcje są zbyt duże, co dodatkowo zniechęca do jedzenia lub występuje problem z brakiem węchu czy odczuwania smaku, o którym Cię poinformuje.

Niezwykle ważna jest również atmosfera, która towarzyszy jedzeniu. Warto więc towarzyszyć seniorowi podczas spożywania posiłków, a jeśli do tej pory jadł samodzielnie - zapytaj, czy nie potrzebuje pomocy w tej czynności. Mimo że brak apetytu u osób starszych trzeba zaakceptować i w żadnym wypadku nie zmuszać siłą do jedzenia, możesz wprowadzić kilka zasad, aby pobudzić chęć łaknienia:

1. Zwiększ częstotliwość posiłków, ale zmniejsz ich porcje i zastosuj stałe pory - osoba starsza powinna jeść około 5-6 razy na dzień, co 2-3 godziny.

2. Zorganizuj wspólny spacer (jeśli sprawność fizyczna seniora na to pozwala) - aktywność fizyczna doskonale stymuluje ośrodek głodu, dzięki czemu jest szansa, że po powrocie ze spaceru senior upomni się o pożywną przekąskę.

3. Przygotuj posiłki lekkostrawne - potrawy duszone czy gotowane będą najlepszym rozwiązaniem. Dodatkowo wzbogacone o przyprawy pobudzające łaknienie, takie jak: majeranek, bazylia, koper, kolendra pozytywnie wpłyną na trawienie.

4. Zadbaj o atrakcyjność potraw - dania powinny być nie tylko lekkostrawne, ale miłe dla oka i estetycznie podane. Udekoruj posiłek np. kolorowymi warzywami, czym zachęcisz podopiecznego do skosztowania Twojej potrawy.

Choć brak apetytu u seniora najczęściej wynika z podeszłego wieku, to nie powinien być zlekceważony. Warto postarać się rozwiązać problem, by nie dopuścić do znacznego pogorszenia się stanu zdrowia podopiecznego. Wraz z pożywieniem dostarczamy do organizmu wiele cennych składników, wspierających jego funkcjonowanie, więc każdy krok w kierunku przywrócenia apetytu u seniora jest na wagę złota.