Opieka nad osobami starszymi
Miażdżyca u seniora
Arterioskleroza, czyli inaczej miażdżyca tętnic, to choroba cywilizacyjna dotykająca przede wszystkim ludzi starszych. U kobiet pierwsze zmiany miażdżycowe wykrywa się zazwyczaj po 55. roku życia, u mężczyzn – nawet po 40. Jeśli jesteś opiekunką osób starszych lub masz krewnych w wieku podeszłym, prawdopodobnie spotkałaś się już z tą chorobą. Czym dokładnie grozi miażdżyca?
Załóż darmowe konto i znajdź pracę w charakterze opiekunki osób starszych
Czym jest miażdżyca?
To podstępna choroba atakująca układ krwionośny. W jej przebiegu w tętnicach dochodzi do nagromadzenia lipidów, (zwłaszcza cholesterolu) oraz tkanki łącznej i włókien kolagenu, które razem tworzą płytkę miażdżycową. Głównym rezultatem miażdżycy jest zwężenie światła tętnic przy spadku ich elastyczności, co upośledza przepływ krwi oraz prowadzi niedokrwienia narządów wewnętrznych. Objawy miażdżycy zależą od jej umiejscowienia.
Miażdżyca a choroba wieńcowa
Inaczej nazywana jest chorobą niedokrwienną serca. W większości przypadków choroba wieńcowa jest spowodowana przez miażdżycę tętnic prowadzących krew do serca (tzw. aorty wieńcowe). Przez zmniejszony prześwit aorty dociera do serca zdecydowanie mniej czynników odżywczych i tlenu. Taka sytuacja doprowadza do chronicznego niedotlenienia serca, jego osłabienia i zmniejszenia kurczliwości. Przypadkiem skrajnym jest całkowite zablokowanie prześwitu aorty serca, co doprowadza do martwicy i zawału serca.
Najbardziej charakterystyczny objaw tej choroby to ból w klatce piersiowej, tzw. ból dławicowy. Zazwyczaj zlokalizowany jest tuż za mostkiem, w nadbrzuszu lub między łopatkami. Ból może promieniować do żuchwy, lewej kończyny górnej powodując drętwienie. Osoby określają ten ból zazwyczaj jako ściskanie, gniecenie, uczucie ciężaru na piersiach oraz pieczenie. Dolegliwościom zazwyczaj towarzyszą omdlenia, uczucie duszności, zawroty głowy, osłabienie, czasem również wymioty i nudności. Dolegliwość pojawia się zazwyczaj po zdenerwowaniu, wysiłku fizycznym, wypaleniu papierosa lub obfitym posiłku. Jeżeli ból nie ustępuje w ciągu kwadransa do 20 minut, to możemy podejrzewać zawał serca.
Zalecana jest, jak i w każdej obejmującej serce chorobie, zmiana stylu życia. Systematyczny wysiłek fizyczny, unikanie stresu, niskocholesterolowa dieta, zaprzestanie palenia papierosów, redukcja masy ciała to tylko nieliczne z czynników pozwalających na uniknięcie ryzyka zawałowego.
Miażdżyca a udar mózgu
Istnieją dwa rodzaje udaru mózgowego. Pierwszy to udar niedokrwienny, inaczej nazywany zawałem mózgu. Kolejny, to udar krwotoczny, tzw. wylew. Niedokrwienne udary występują dość często u osób starszych, co spowodowane jest zamknięciem tętnicy mózgowej w przebiegu miażdżycy lub zatkanie jej przez nagromadzony materiał zatorowy przyniesiony razem z krwią. W wyniku braku dostawy tlenu oraz składników odżywczych mózg obumiera. Wraz z zawałem mózgu występują również migotania przedsionków oraz inne zaburzenia rytmu serca. Zauważamy występowanie stanów zapalnych żył, żylaki kończyn dolnych oraz nadciśnienie tętnicze.
Ryzyko stwarza miażdżyca połączona z nadmierną masa ciała, czyli otyłością. W przypadku miażdżycy u seniora, wylew występuje zdecydowanie rzadziej niż zawał. Powodem jest zazwyczaj przewlekłe nadciśnienie tętnicze. Dlatego w przypadku potwierdzonej miażdżycy senior nie powinien pić kawy – podwyższa ona dodatkowo ciśnienie.
Wszystkie wyżej wymienione objawy mogą pojawiać się po bezpośrednim wystąpieniu zawrotów i bólów głowy. Niektóre z objawów mogą ustąpić po okresie jednej doby. Spotykamy się wtedy ze zjawiskiem przemijającego udaru. Część z objawów może minąć po kilku dniach od wystąpienia. W przypadku zauważenia u siebie któregokolwiek z wyżej wymienionych objawów powinnaś niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.
Załóż darmowe konto i znajdź pracę w charakterze opiekunki osób starszych
Inne lokalizacje miażdżycy
Miażdżyca może dotykać także części brzusznej i piersiowej aorty. Jest to o tyle podstępna nie daje żadnych objawów. Senior może skarżyć się na pogorszenie samopoczucia i bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunki o nieznanej przyczynie. Naczynia krwionośne kończyn dolnych często stają się siedliskiem miażdżycy. Objawem miażdżycy kończyn dolnych jest osłabienie i drętwienie nóg.
Jak zapobiegać miażdżycy?
Przede wszystkim prowadząc zdrowy tryb życia. Brak ruchu, nieodpowiednia dieta obfita w tłuszcze trans, palenie papierosów, otyłość – to wszystko czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia miażdżycy. Osoba starsza chorująca na miażdżycę powinna przestrzegać specjalnej diety mającej na celu zapobieganie odkładaniu się cholesterolu w naczyniach krwionośnych.