Jak rozpoznać udar mózgu?

Udar mózgu, czyli nagłe zaburzenie krążenia w mózgu, szczególnie dotyka dorosłe osoby - w tym również seniorów. Jeśli jesteś opiekunką, musisz natychmiast reagować. Do tego jest Ci potrzebna wiedza, jak rozpoznać udar mózgu. W tekście znajdziesz najważniejsze informacje na ten temat. 

Załóż darmowe konto i znajdź pracę w charakterze opiekunki osób starszych

Dlaczego szybka reakcja jest taka ważna?

Udar to jedna z najczęstszych przyczyn zgonu oraz niepełnosprawności dorosłych. Od rozmiaru jego skutków zależy przede wszystkim szybka diagnoza i wdrożenie leczenia w szpitalu. Najczęściej skutkami schorzenia są różnego rodzaju niedowłady kończyn lub zaburzenia pamięci, mowy, koncentracji.

Dochodzi również do zmian na tle emocjonalnym, np. napady złości, płaczu, lęku, czy wręcz odwrotnie - apatia. Stąd reakcja najbliższych i wezwanie pogotowia jest kluczowe. Możemy nie zdawać sobie sprawy z tego, że bełkotliwa mowa to sygnał do wizyty w szpitalu, a nie powód do drwiny czy śmiechu. Dla starszej osoby natychmiastowe leczenie może być kwestią życia lub śmierci, dlatego jako opiekunka powinnaś wiedzieć, jak rozpoznać udar. 

Załóż darmowe konto i znajdź pracę w charakterze opiekunki osób starszych

Rodzaje udaru

Udar może mieć dwa źródła:

• Pierwszym z nich jest zatrzymanie krążenia w mózgu z powodu zatoru lub miażdżycy - to tak zwany niedokrwienny udar mózgu. Występuje najczęściej, bo aż w 80% przypadków. 
• Drugim powodem występowania udaru jest pęknięcie naczynia krwionośnego i wystąpienie krwi w obrębie mózgu. 

Obie przyczyny są równie niebezpieczne. Nie możesz lekceważyć ich pod żadnym pozorem. Na wystąpienie samego udaru nie masz jednak większego wpływu. Jest on efektem trybu życia, w którym obecne są alkohol i papierosy, jak również nieprawidłowa dieta. Czasami ma również znaczenie genetyka. W związku z tym możesz jedynie nie podwyższać ryzyka i zachęcić seniora do zdrowych nawyków, które mogą odsunąć widmo udaru. 

Zupełnie innym rodzajem tego schorzenia, choć o podobnej nazwie, jest udar cieplny. W jego przypadku powodem jest wysoka temperatura, z którą organizm nie jest w stanie sobie poradzić. W tym tekście skupię się jednak na udarach wynikających z wad układu krążenia.  

Jak rozpoznać udar? 

Jedną z najskuteczniejszych metod rozpoznawania udaru - bez względu na jego rodzaj - jest tak zwany test F.A.S.T. Może go wykonać każda z nas - dobrze jest w tej sytuacji posługiwać się komunikatywnie językiem obcym, jeśli akurat pracujemy za granicą, np. w Niemczech. 

To bardzo prosty sposób na ocenę, czy senior uległ udarowi. Wystarczy sprawdzić 4 obszary:

• F (face), czyli twarz. Poproś podopiecznego, aby się uśmiechnął. Jeśli w trakcie tego jeden z kącików ust się nie uniesie, a wręcz opadnie - to może być udar. Przydatnym zwrotem może tu być pytanie “Könnten Sie bitte für mich lächeln?”
• A (arm), czyli ramię. Poproś seniora, aby uniósł obie ręce. Gdy jedna z nich jest wyraźnie niżej, możesz mieć do czynienia z udarem. Zapytaj o to seniora tak: “Bitte heben Sie beide Hände”
• S (speech) - mowa. Wypowiedz krótkie zdanie i poproś seniora, aby je powtórzył. Jeśli nie jesteś w stanie zrozumieć, co senior mówi lub nie jest ona w stanie w ogóle mówić - to kolejny powód, aby wezwać pogotowie. Zdanie to może brzmieć np. “Alles wird gut”
• T (time) - czas to życie i zdrowie. Zauważyłaś którykolwiek z objawów? Nie zwlekaj, natychmiast wezwij pogotowie - w Niemczech, podobnie jak w całej Europie, funkcjonuje numer 112. 

Powyższe objawy najczęściej dotyczą udaru niedokrwiennego. W przypadku drugiego rodzaju udaru mogą występować nieco inne, np. trudności z widzeniem na jedno oko, wymioty, mdłości, zaburzenie równowagi. Jedyne co możesz zrobić po wezwaniu pogotowia, to położyć poszkodowanego seniora w pozycji bocznej ustalonej. Dalsze czynności należą już do ratowników medycznych i lekarzy.