Dieta dla osób starszych - jadłospis dla seniora, czyli jak powinno wyglądać żywienie osób starszych

Jednym z głównych zadań opiekunki osoby starszej jest gotowanie. Jeśli wybierasz się za granicę opiekować się seniorem, to musisz pamiętać, że Twoje przyzwyczajenia mogą niekoniecznie współgrać z tym, co senior lubi lub co powinien faktycznie jeść. Poniżej zebrałam najważniejsze porady, które mogą Ci się przydać podczas przygotowywania jadłospisu dla seniora.

Załóż darmowe konto opiekunki osób starszych

Dieta seniora - przed pierwszym posiłkiem

Wywiad z rodziną, u której będziesz pracować, to absolutna podstawa. Układając jadłospis dla seniora, powinnaś wiedzieć, co je senior, w jakich porach, a także niektóre szczegóły - np. niedawno przebyta operację czy najważniejsze choroby, które dotyczą seniora. Dlaczego? Im senior wymaga większej opieki, tym bardziej specyficzna powinna być jego dieta (co za tym idzie, Twoje wynagrodzenie powinno być wyższe!). Na jakie schorzenia powinnaś w szczególności zwrócić uwagę?

• cukrzyca,
• wszelkie choroby układu pokarmowego, 
• niedawno przebyte operacje,
• choroby układu krążenia, 
• apatia, depresja, które mogą znacząco obniżać apetyt,
• osteoporoza,
• nowotwory,

Dowiedz się również, jakie leki bierze senior - w miarę możliwości sprawdź, czy nie kolidują z niektórymi produktami, które stosujesz w kuchni. 

Załóż darmowe konto opiekunki osób starszych

Żywienie osób starszych - dieta dla seniora inna niż dla Ciebie

Wraz z wiekiem zmienia się funkcjonowanie naszych organizmów. W przypadku układu trawienia dochodzi przede wszystkim do zwolnienia metabolizmu, przez co trawimy pokarm dłużej. Łatwiej w związku z tym o przejedzenie, ponieważ układ trawienny wytwarza mniej soków, a kosmki w jelitach stają się krótsze i szersze. Wszystko to powoduje, iż organizm seniora gorzej przyswaja cenne składniki pokarmowe, a także ma mniejsze zapotrzebowanie kaloryczne. Zmniejsza się też ilość wydzielanej śliny oraz oczywiście uzębienie, co wpływa na komfort jedzenia i potrawy, który wybiera senior. 

Częste przebywanie w domu powoduje ponadto, że ciało seniora nie wytwarza wymaganych ilości witaminy D na tyle, że czasami konieczna jest suplementacja. Do tego dochodzą schorzenia, o których wspomniałam wyżej, a także obniżony apetyt, który może mieć wielorakie przyczyny (podobnie jak np. zaburzone poczucie smaku). Może Ci się wydawać, że opiekując się seniorem stajesz się jego dietetyczką - i czasami faktycznie tak jest. Rzeczywistość bywa jednak różna i zdarza się, że rodzina, jak i senior nie zgadzają się na większe zmiany w jadłospisie. Czy Ci to odpowiada - musisz zdecydować sama. 

O czym warto pamiętać układając dietę dla seniora?

1. Gotuj / przygotowuj posiłki seniorowi tak, aby jadł ich około 4-5 dziennie. Istotne, abyś unikała dużych porcji, co może powodować niestrawności.
2. Senior powinien pić dużo wody (do 2 litrów dziennie). Skoro nasze ciała w podeszłym wieku tracą jej wiele, to należy ją uzupełniać, małymi porcjami, ale często.
3. Pilnuj, aby senior zjadał to, co mu przygotowujesz. Nierzadko problemy z pamięcią mogą sprawiać, że starsza osoba po prostu zapomni o posiłku. Twoją rolą jest o to zadbać jak najlepiej.
4. Jeśli to konieczne, rozdrabniaj lub miksuj pokarm, aby senior mógł go bez trudności zjeść. 
5. Nie ma potrzeby nadmiernego doprawiania potraw - szczególnie zwróć uwagę na sól, która może być szkodliwa. 
6. Podstawą zdrowego żywienia osób starszych jest nie tylko zbilansowana dieta, ale przede wszystkim aktywność fizyczna. Spacery, wycieczki, a nawet drobne prace domowe - to wszystko sprawi, że senior jest w zdecydowanie lepszej kondycji, ma apetyt i po prostu czuje się lepiej. 
7. Co ciekawe, na kondycję fizyczną seniora wpływa również jego stan psychiczny. Można to odnieść do np. powszechnej samotności osób starszej. Jeśli tylko jest taka możliwość, to staraj się, aby senior spotykał swoich rówieśników, np. na spacerze czy w klubie seniora. To zdecydowanie poprawi jego samopoczucie. 

Załóż darmowe konto opiekunki osób starszych

Składniki pokarmowe, których nie może zabraknąć w żywieniu osób starszych

Podstawą zdrowej diety seniora i każdego z nas są regularne porcje warzyw i owoców - 4-5 dziennie. W przypadku diety osoby starszej trudnością mogą być surowe warzywa, które są twarde, a co za tym idzie niełatwo je pogryźć i zjeść. Nie warto jednak z nich rezygnować, można je zastąpić przecierami lub sokami, które pomogą dostarczyć niezbędne witaminy i minerały.

Ponadto w jadłospisie dla seniora nie powinno zabraknąć chudego mięsa, nabiału (szczególnie sfermentowanego, ponieważ z wiekiem tracimy zdolność trawienia laktozy, cukru zawartego w mleku), pieczywa pełnoziarnistego i olejów roślinnych, jak również ryb (doskonale zastępują tłuste mięso). Wybór konkretnych dań zależy już od waszych wspólnych ustaleń. Podstawa to otwartość i kreatywność w kuchni, dzięki czemu połączyć to, co znana seniorowi z najnowszymi zaleceniami z zakresu dietetyki.