Jak postępować z dzieckiem chorym na Aspergera?

Jest niechętne do rozmów, nie lubi zmian, używa języka nieadekwatnego do swojego wieku oraz reaguje przede wszystkim na konkretne komunikaty. Takie są niektóre z objawów zespołu Aspergera u dziecka. Jak rozpoznać to zaburzenie? W jaki sposób należy się opiekować maluchem z ZA?

Załóż darmowe konto i znajdź pracę jako niania

Zespół Aspergera - co to jest?

Zespół Aspergera jest zaburzeniem rozwojowym, które wpisuje się w spektrum zaburzeń autystycznych, lecz ma o wiele łagodniejszą formę. Osoby z ZA widzą świat nieco inaczej, przez co też ich zachowanie jest odmienne, ale dzięki odpowiedniej opiece mogą dużo osiągnąć. Współcześnie zespół Aspergera rozpoznano m.in. u piłkarza Leo Messiego i aktora Robina Williamsa. Także Albert Einstein oraz Mark Twain prawdopodobnie funkcjonowali z  zespołem Aspergera, jednak wtedy nie był on jeszcze znany.

Żeby osoby z ZA mogły samodzielnie i sprawnie funkcjonować, ważne jest jego szybkie rozpoznanie. Choroba Aspergera u dzieci ujawnia się pomiędzy 3. a 8. rokiem życia i zwiastują ją charakterystyczne objawy. Dlaczego o tym mówię? Jako opiekunki musimy mieć wiedzę o różnych zaburzeniach rozwojowych. Dzięki temu po pierwsze możemy zasugerować rodzinie dziecka wizytę u specjalisty, a po drugie nabieramy nowych doświadczeń w zawodzie. 

Zespół Aspergera - objawy u dzieci

Trzeba dobrze poznać dziecko, by stwierdzić, czy rzeczywiście mamy do czynienia z ZA. Pierwsze objawy Aspergera są widoczne dopiero wtedy, gdy dziecko uczy się mówić oraz kiedy nasza podopieczna/nasz podopieczny (przy czym ZA częściej występuje u chłopców) zaczyna przebywać z rówieśnikami oraz rozwija zdolności komunikacyjne.

Charakterystyczne objawy zespołu Aspergera dotyczą m.in. interakcji społecznych. Dzieci z ZA unikają przebywania w grupie, nie są skłonne do nawiązywania nowych znajomości lub nie potrafią ich podtrzymywać (są np. niedostępne), a podczas rozmowy nie podtrzymują kontaktu niewerbalnego z druga osobą (potakiwanie, spojrzenie). Asperger u dzieci powoduje również, że mają one trudności z dostosowaniem się do zmian i nowych sytuacji. Lubią działania powtarzające się oraz monotematyczne. Dlatego przy odpowiedniej opiece (terapii, zajęciach sensorycznych) w przyszłości są specjalistami w wąskich dziedzinach.

Do tego dochodzą niezrozumiałe i nagłe reakcje emocjonalne. Charakterystyczne są też zachowania kompulsywne. Dzieci z ZA mają potrzebę np. skrupulatnego i częstego liczenia przedmiotów, układania ich według określonego porządku lub wykonywania działań według schematu. Ma to także związek z zaburzeniami pamięci proceduralnej, czyli automatycznych zachowań, które nie wymagają zaangażowania umysłowego. Czasami osoby z ZA mogą mieć problemy z koordynacją ruchową i utrzymaniem równowagi, co wynika z zaburzeń odczuwania bodźców. 

Co istotne, zespołu Aspergera nie możemy mylić z autyzmem. Główna różnica jest taka, że dzieci z ZA szybko i poprawnie zaczynają mówić i są w pełni sprawne umysłowo. Natomiast w przypadku autyzmu rozwój dziecka jest zazwyczaj opóźniony i niepokojący przed 3. rokiem życia. 

Załóż darmowe konto i znajdź pracę jako niania

Opieka nad dzieckiem z zespołem Aspergera

Decyzja o konsultacji psychologicznej przy podejrzeniu zaburzenia u dziecka należy do rodziców. Naszą rolą jako opiekunek jest odpowiednia opieka nad dzieckiem, u którego rozpoznano zespół Aspergera. Zacznijmy od tego, że cechy dziecka z Aspergerem nie świadczą o tym, że nie potrzebuje ono np. bliskości oraz więzi emocjonalnej (ta według niego ma polegać na wspólnych pasjach). Ponadto trzeba uszanować to, że podopieczny chce cały czas spacerować tą samą drogą i grać w te same gry, a naczynia podczas posiłku muszą być ułożone zawsze w ten sam sposób.

Dzieci z ZA potrzebują poczucia bezpieczeństwa, wyrozumiałości oraz uwagi. Jeżeli w planie dnia mają nastąpić zmiany, należy wprowadzać je stopniowo. Z kolei większe zadania lub polecenia warto podzielić na mniejsze. Potrzebne są również konkretne komunikaty - zamiast słów “czas posprzątać w pokoju”, lepiej powiedzieć “powkładaj zabawki z podłogi do tego pudełka”. Dodatkowo dzieci z Aspergerem nie rozumieją znaczenia przenośni, czy ironii.