Czym jest wstrząs anafilaktyczny i jakie ma objawy?

Coraz więcej dzieci i dorosłych ma alergie. Bywa też i tak, że nie wiemy, czy jesteśmy uczuleni na dany alergen, póki nie doświadczymy mocnej reakcji nadwrażliwości po zetknięciu z nim. Ta reakcja to anafilaksja, a jej najcięższą postacią jest wstrząs anafilaktyczny. Jakie są jego objawy oraz jak pomóc osobie, u której wystąpiła silna reakcja nadwrażliwości?

Załóż darmowe konto i znajdź pracę jako niania

Wstrząs anafilaktyczny objawy

Uczulić może nas praktycznie wszystko. Do jednych z najczęściej występujących alergii pokarmowych u dzieci jest ta na orzeszki ziemne. Nie można również zapomnieć o reakcji alergicznej po ekspozycji na takie alergeny, jak m.in. leki, jad owadów, lateks czy pyłki roślin. Silna reakcja nadwrażliwości, mająca podłoże alergiczne lub niealergiczne, nazywana jest anafilaksją. Reakcja ta może wystąpić już kilka sekund po zetknięciu z alergenem, czasami jednak pojawia się nawet kilka godzin później.

Wyróżniamy kilka stopni anafilaksji, przy czym najcięższą jej postacią jest wstrząs anafilaktyczny. Początkowo anafilaksja objawia się zmianami skórnymi, następnie dochodzą do tego problemy układu pokarmowego (nudności, bóle brzucha), duszności, suchy kaszel. W najcięższej postaci reakcja obejmuje również układ krążenia. W takim przypadku mówimy o wspomnianym już wstrząsie anafilaktycznym. Jest to stan zagrażający życiu. Objawy wstrząsu anafilaktycznego to zatem te wcześniej już wymienione, a także zaburzenia pracy serca, arytmia, kołatanie serca i spadek ciśnienia tętniczego. Może dojść do utraty przytomności chorego.

Wstrząs anafilaktyczny - postępowanie

Każdy z nas powinien wiedzieć, jak pomóc osobie, u której rozpoznamy szok anafilaktyczny. Zwłaszcza jeśli na co dzień opiekujemy się dziećmi. U najmłodszych alergie nie zawsze są rozpoznane, więc nigdy nie wiadomo, jak organizm zachowa się po zetknięciu z danym alergenem. Jak postępować przy wstrząsie anafilaktycznym?

Reakcja anafilaktyczna może postępować bardzo szybko. W takim przypadku liczy się czas. Zapytaj daną osobę, czy ma przy sobie adrenalinę w ampułkostrzykawce lub autowstrzykiwaczu. To lek, który uratuje jej życie! Jeśli chory ma przy sobie adrenalinę, wykonaj zastrzyk domięśniowo w przednio-boczną część uda. Dzięki temu już po 8 minutach stężenie leku w organizmie będzie wysokie. Zaraz po wykonaniu zastrzyku, zadzwoń po karetkę. Ułóż chorego w pozycji bocznej bezpiecznej (jeśli wymiotuje) lub na plecach, z uniesionymi kończynami górnymi.

Przy obrzęku krtani zastosuj zimny okład na to miejsce. Jeśli chory nie ma przy sobie leku, zadzwoń od razu po karetkę. Gdy dojdzie do utraty przytomności chorego, rozpocznij reanimację i nie przestawaj, dopóki na miejscu nie pojawi się pogotowie ratunkowe. Gdy akcja serca zostanie wcześniej przywrócona, kontroluj oddech osoby, sprawdzaj jej funkcje życiowe. Czekaj na pomoc.

Załóż darmowe konto i znajdź pracę jako niania

Adrenalina – pierwsza pomoc przy wstrząsie anafilaktycznym

O ile z lżejszą postacią anafilaksji poradzą sobie leki antyalergiczne i maści, o tyle wstrząs anafilaktyczny wymaga szybkiego i konkretnego działania. Liczy się każda sekunda! To właśnie adrenalina jest tym lekiem, który zminimalizuje objawy wstrząsu. W drugiej kolejności lekarz podaje choremu kolejne, m.in. leki przeciwhistaminowe oraz glikokortykosteroidy. 

Dlatego tak ważne jest, aby osoba uczulona np. na jad pszczoły, miała przy sobie zastrzyk z adrenaliną (inaczej epinefryną). Jeśli Twoje dziecko miało silną reakcję nadwrażliwości, warto zrobić odpowiednie badania, aby poznać uczulający je alergen. Dodatkowo, osoby, które przeszły anafilaksję, powinny skontaktować się z lekarzem, który wypisze im receptę na adrenalinę. Oczywiście ampułkostrzykawka z tym lekiem jest dostępna także w wersji dla dzieci, z odpowiednią dawką dla młodego organizmu. Lek wykupimy w każdej aptece. Póki co adrenalina zastrzyk bez recepty nie jest dostępna.